Αφιέρωμα για τη Σκιάθο στο περιοδικο Plefsi Magazine

Τεύχος 126 / MARE NOSTRUM

Σκιάθος

Ένας καταπράσινος παράδεισος με χρυσές αμμουδιές

Φωτογραφίες: Μαχαίρας Νίκος

Τα νησιά των Β. Σποράδων φημίζονται για τις ομορφιές, τις σμαραγδένιες παραλίες και την πλούσια φύση τους, αποτελώντας πόλο έλξης για τους φυσιολάτρες. Ειδικότερα, η Σκιάθος συνδυάζει την πυκνή βλάστηση με τις ατέλειωτες αμμουδιές, τους όρμους και τα λιμανάκια που βρέχονται από τα καθαρά νερά του Αιγαίου. Ως τουριστικός προορισμός προσφέρει φυσικά μνημεία, όπως οι Κουκουναριές και τα Λαλάρια, αλλά και ιστορικά αξιοθέατα.

Η πρωτεύουσα του νησιού είναι η Χώρα, που αποτελεί και τον μοναδικό οικισμό του νησιού, καθώς η Σκιάθος δεν έχει χωριά, όσο περίεργο και αν ακούγεται αυτό! Χτισμένη αμφιθεατρικά στη βορειοανατολική πλευρά του λιμανιού διατηρεί την ίδια θέση και ονομασία από τα αρχαία χρόνια. Η Νέα Πόλη κτίστηκε γύρω στο 1830 στη θέση της Παλιάς Πόλης, όπου γύρω της υψωνόταν το αρχαίο τείχος του 4ου αιώνα π.Χ., τμήματα του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα στο εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας και στο Νεκροταφείο. Η αρχιτεκτονική της βασίζεται στο παραδοσιακό νησιώτικο ύφος με επιρροές από την πηλιορείτικη αρχιτεκτονική. Τα κάτασπρα διώροφα σπίτια με κεραμοσκεπές, μπαλκόνια, χαγιάτια και μικρές αυλές με πολύχρωμα λουλούδια και μπαξέδες, τραβούν το βλέμμα του επισκέπτη. Οι παραθαλάσσιοι οικισμοί που δημιουργήθηκαν πρόσφατα έχουν καθαρά σχέση με την τουριστική ανάπτυξη της Σκιάθου, που τα τελευταία χρόνια μπορεί να χαρακτηρισθεί αλματώδης. Όλα τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα και οι διάφορες μονάδες διαμονής ανοικοδομήθηκαν κατά μήκος των δαντελωτών ακτογραμμών του νησιού. Εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, γραφικά ταβερνάκια, καφετέριες και μπαρ έδωσαν πνοή στις άλλοτε ερημικές παραλίες.

Στην είσοδο του λιμανιού η μικρή καταπράσινη χερσόνησος του Μπούρτζι χωρίζει το λιμάνι της Σκιάθου σε δύο μέρη, στο νέο εμπορικό λιμάνι και στο παλιό, όπου αράζουν τα ψαροκάικα, τα καραβάκια που κάνουν το γύρω του νησιού και τα σκάφη αναψυχής. Στο παρελθόν το Μπούρτζι ήταν φρούριο που κατασκευάστηκε από τους αδελφούς Γκίζι, οι οποίοι κατέλαβαν τη Σκιάθο το 1207. Το κάστρο ήταν περιτειχισμένο με επάλξεις και πολεμίστρες, ενώ δεξιά και αριστερά της πύλης είχε δύο στρογγυλούς πύργους. Μέσα στο φρούριο υπήρχε δεξαμενή και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, προστάτη των Ενετών, εξαιτίας του οποίου το Μπούρτζι ονομαζόταν και Καστέλι του Αγίου Γεωργίου. Η καταστροφή του κάστρου επήλθε το 1660, όταν ο Ενετός ναύαρχος Φραγκίσκος Μοροζίνι κατάλαβε το νησί. Στις μέρες μας το παλιό δημοτικό σχολείο στο Μπούρτζι έχει μεταμορφωθεί σε πολιτιστικό κέντρο, με αίθουσες συνεδριάσεων και ένα πανέμορφο θερινό θέατρο, όπου κάθε καλοκαίρι δίνονται θεατρικές παραστάσεις. Ένα καφεδάκι κάτω από τη σκιά των πεύκων με τη μαγευτική θέα στο δημοτικό καφενείο είναι πραγματική απόλαυση. Γύρω από το παλιό λιμάνι υπάρχουν ταβέρνες, στις οποίες θα απολαύσετε παραδοσιακές συνταγές, φρέσκα ψάρια, λαχταριστά θαλασσινά και ντόπια κρέατα. Στην παραλιακή οδό από τη πλευρά του νέου λιμανιού αξίζει να πάτε για ποτό και βραδινή διασκέδαση μέχρι πρωίας. Η εμπορική κίνηση της Σκιάθου επικεντρώνεται στην οδό Παπαδιαμάντη.

Στην είσοδο του λιμανιού βρίσκεται το ακατοίκητο νησάκι Τσουγκριάς, στο οποίο θα φτάσετε με καραβάκι. Πρόκειται για ένα πανέμορφο, καταπράσινο νησί με ωραίες αμμουδιές και πεντακάθαρα, γαλαζοπράσινα νερά. Μην αμελήσετε να ανάψετε και ένα κεράκι στο γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Φλώρου.

Tο νησί διαθέτει πάνω από 60 παραλίες, ενώ πολλές από αυτές παραμένουν ερημικές ακόμα και όταν το νησί αγγίζει το ζενίθ της τουριστικής περιόδου. Για όσους διαθέτουν σκάφος αποτελεί έναν ιδανικό προορισμό, αφού με έκταση μόλις 48 τετραγωνικών χιλιομέτρων, χρειάζονται περίπου πέντε ώρες για τον περίπλου του νησιού. Επίσης τα μελτέμια στις Σποράδες δεν έχουν την ίδια ένταση σε σχέση με το υπόλοιπο Αιγαίο, σημαντικός παράγοντας για όσους θέλουν να ταξιδεύσουν τον Αύγουστο. Λίγο έξω από τη Χώρα βρίσκεται η παραλία της Μεγάλης Άμμου με τα καταγάλανα νερά. Μόλις δύο χλμ. έξω από τη Χώρα είναι οι Αχλαδιές, πλήρως αναπτυγμένες τουριστικά, όπου μπορείτε να ασχοληθείτε με τα αγαπημένα σας θαλάσσια σπορ. Συνεχίζοντας συναντάμε το ακρωτήρι Καλαμάκι με τους τρεις όρμους: της Καναπίτσας, το Σκληθρί και τη Τζανεριά, όπου λειτουργεί καταδυτικό κέντρο. Απολαύστε το μπάνιο σας και γευματίστε στο ταβερνάκι που βρίσκεται στο τέλος μιας δροσερής ρεματιάς γεμάτης πλατάνια, στο Σκληθρί. Οι λάτρεις των σπορ αξίζει να πάνε ως το Βρωμόλιμνο, στο δυτικό άκρο του ακρωτηρίου Καλαμάκι και μπροστά από ένα ξερό πια έλος. Η παραλία εκεί φιλοξενεί ταβέρνες, καφετέριες, γήπεδο beach volley και πολλές εγκαταστάσεις για θαλάσσια σπορ, ξεχωρίζοντας για τη ζωντάνια της, στοιχείο που την κάνει ιδιαίτερα αγαπητή στη νεολαία. Άλλες πολυσύχναστες παραλίες είναι η Αγία Παρασκευή και ο Τρούλος που συναντάμε πριν τις Κουκουναριές, την πιο ονομαστή παραλία του νησιού, όπου λειτουργεί και σχολή ιππασίας. Η παραλία των Κουκουναριών είναι ακόμη γνωστή με το όνομα Χρυσή Άμμος, αφού η άμμος της είναι πολύ λεπτή και λάμπει ολόχρυση κάτω από τον καλοκαιρινό ήλιο. Εδώ το πευκοδάσος φτάνει κυριολεκτικά λίγα μέτρα πριν τη θάλασσα. Η λιμνοθάλασσα Στροφυλιά, που βρίσκεται μέσα στο δάσος, αποτελεί ένα σπάνιο υδροβιότοπο, ο οποίος σήμερα χαρακτηρίζεται ως προστατευόμενη περιοχή από το Δήμο Σκιάθου στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Προς τα βόρεια του νησιού βρίσκεται η παραλία Μεγάλη Ασέληνος με χοντρή άμμο, βότσαλα και κρυστάλλινα νερά. Στην Ασέληνο φτάνουμε οδικώς διανύοντας και ένα τμήμα χωματόδρομου ή με πλοιάριο. Κοντά στην παραλία λειτουργεί κάμπινγκ για όσους απολαμβάνουν την άμεση επαφή με τη φύση. Πάντως εδώ το μάτι δεν συναντά καθόλου στεριά και το βλέμμα χάνεται στον ορίζοντα. Στη συνέχεια θα βρούμε την Κεχριά και στο βορειότερο άκρο την παραλία του Κάστρου, κάτω από τη παλιά μεσαιωνική πόλη της Σκιάθου. Επειδή ο δρόμος, δηλαδή ο χωματόδρομος, σταματάει πριν το Κάστρο και πρέπει να περπατήσουμε κάτω από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο, σας προτείνουμε να φτάσετε εκεί με κάποιο από τα πλοιάρια. Στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού βρίσκεται η παραλία Λαλάρια. Ο βοριάς βάλει με μανία τους απόκρημνους ολόλευκους βράχους δημιουργώντας εδώ και εκατομμύρια χρόνια ολοστρόγγυλα λευκά βότσαλα, τα λαλάρια που καλύπτουν όλη την παραλία. Η άγρια ομορφιά του τοπίου είναι μαγευτική. Τα Λαλάρια προσεγγίζονται μόνο από τη θάλασσα και μόνο όταν επικρατεί νηνεμία. Λίγο πριν φτάσετε εδώ θα δείτε τη Γαλάζια και τη Σκοτεινή Σπηλιά, ανεπανάληπτα φυσικά γλυπτά που μόνο η φύση ξέρει να δημιουργεί. Κάτω από το ονομαστό μοναστήρι του Ευαγγελισμού βρίσκεται η παραλία του Λεχουνίου. Κοντά στο Λεχούνι βρίσκεται και ο Μέγας Γυαλός, μαγευτικό ακρογιάλι από τα μέρη που δεν τα έχει αγγίξει ο χρόνος. Λέγεται πως η σκιά που δημιουργούσαν τα δάση, που εξακολουθούν να υπάρχουν στο νησί, ευθύνονται για την ονομασία της. Tα μονοπάτια και τα ανηφορικά δρομάκια οδηγούν στα καταπράσινα δάση, κάνοντας την περιήγηση αξέχαστη και οδηγώντας μας σε μοναστήρια ή σε άλλα ιστορικά μνημεία.

Το Μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, το Μοναστήρι της Παναγίας της Κουνίστρας, προστάτιδας της Σκιάθου, καθώς και εκείνο της Παναγίας της Κεχριάς αποτελούν τουριστικούς αγαπημένους προορισμούς. Μετά το μοναστήρι της Ευαγγελίστριας συνεχίστε την περιήγησή σας στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, όπου η θέα προς τη Σκόπελο είναι ειδυλλιακή και ξαποστάστε κάτω από τη σκιά του αιωνόβιου πλάτανου. Ο ίδιος δρόμος με αυτοκίνητο οδηγεί στο Κάστρο, στο βορειότερο σημείο του νησιού, όπου μετά από πεζοπορία μισής ώρας φτάνουμε στην παλαιά πόλη του Κάστρου.

Οι Σκιαθίτες στο παρελθόν απειλούνταν μονίμως από τις επιδρομές και ληστείες των πειρατών. Για την προστασία τους λοιπόν έχτισαν το φρούριό τους πάνω στη δύσβατη πέτρινη χερσόνησο, όπου μοιάζει σαν να κρέμεται στη θάλασσα από το μεγάλο βράχο. Μόνο όταν απελευθερώθηκαν από τους Τούρκους και πίστεψαν ότι το μέλλον θα τους έφερνε ειρήνη μετακινήθηκαν στη νότια πλευρά, οπού βρίσκεται η πόλη της Σκιάθου σήμερα. Από την ίδρυσή του έως το 1453 το Κάστρο το εξουσίαζαν οι Βυζαντινοί, στη συνέχεια έως το 1538 οι Ενετοί και έως το 1821 οι Τούρκοι. Για ένα μικρό διάστημα γύρω στο 1660 μ.Χ. πέρασε και πάλι στα χέρια των Ενετών. Η ταλαιπωρία για να το επισκεφθείτε αξίζει, αφού θα σας ανταμείψει η ομορφιά του τοπίου και η δροσιά από το νερό της πηγής στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή.

Η πρόσβαση στο νησί γίνεται με όλα τα μέσα συγκοινωνίας. Είναι το μοναδικό νησί των Σποράδων που διαθέτει αεροδρόμιο, ενώ έχει τακτική σύνδεση με το λιμάνι του Αγίου Κωνσταντίνου και τα γειτονικά νησιά της Σκοπέλου και της Αλοννήσου. Με αεροπλάνο η πτήση διαρκεί 35 λεπτά από την Αθήνα και από το Μάιο έως τον Οκτώβριο συνδέεται με πτήσεις charters με πολλές πόλεις της Ευρώπης. Η μετακίνηση στο νησί γίνεται με λεωφορεία που ενώνουν την πόλη με τις παραλίες και το μοναστήρι του Ευαγγελισμού. Στις πανέμορφες παραλίες της Σκιάθου μπορείτε να φτάσετε καθημερινά και με οργανωμένες εκδρομές με καραβάκια.

Για όσους αγαπούν την πυκνή βλάστηση, τις απέραντες αμμουδιές, τους όρμους και τα λιμανάκια που βρέχονται από τα κρυστάλλινα νερά του Αιγαίου, η Σκιάθος μοιάζει ο ιδανικός προορισμός!

Η ΣΚΙΑΘΟΣ ΠΗΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ

Η ομορφιά και το ιδιαίτερο χρώμα της Σκιάθου μαγνήτισαν τη δημιουργική φαντασία σημαντικών εκπροσώπων της πνευματικής ζωής του τόπου μας, με πιο έντονη την επιρροή στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Ο μεγάλος Έλληνας κοσμοκαλόγηρος της λογοτεχνίας ή ο άγιος των γραμμάτων μας, όπως τον αποκαλούν, γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1851 και πέθανε στο νησί που τόσο αγάπησε το 1911. Ενώ έφυγε από τη ζωή πάμφτωχος, πλούτισε τη νεοελληνική λογοτεχνία με μυθιστορήματα και διηγήματα που ξεχειλίζουν από το μοναδικό ταλέντο του και την ομορφιά της ιδιαίτερης γλώσσας του. Κανείς άλλος δεν ύμνησε τη Σκιάθο και τους ανθρώπους της όσο αυτός. Η προτομή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη βρίσκεται στην είσοδο του Μπούρτζι, ενώ το σπίτι του διασώζεται στη γραφική γειτονιά Πλάκες και λειτουργεί σήμερα ως μουσείο.

Ο νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης στο δοκίμιό του Η μαγεία του Παπαδιαμάντη (εκδόσεις Ύψιλον, 1996) σχολιάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας καταφέρνει να μετατρέψει το νησί σε σύμβολο παγκόσμιων αξιών σχολιάζει σχετικά: κι εδώ συλλογιέται κανείς: πως αυτά τα εξήντα περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα με τις τρεις χιλιάδες ψυχές έφτασαν ν αποκτήσουν τη σημασία ολόκληρης ηπείρου. Παράλληλα εμπνεύστηκε από τη Σκιάθο για τη δημιουργία ενός χαρακτηριστικού collage με τον τίτλο Οπτασία.

Από τον λαϊκό πολιτισμό του νησιού ο Γιάννης Τσαρούχης απεικόνισε την παραδοσιακή φορεσιά της Σκιάθου, στο έργο του Η κόρη της Σκιάθου. 
πηγή :  http://www.plefsimag.gr/thearticle.php?articleid=1164